maandag, juni 24, 2013

Afrekenen!

Type bij Google " afrekenen" of "afrekencultuur" in en je komt vanzelf bij het onderwijs terecht.
Pleidooien om de afrekencultuur af te schaffen, b.v in het MBO; immers, iemand kan toch wel een goede vakman zijn al heeft hij/zij zijn taal- of rekentoets niet gehaald?
Pleidooien om de afrekencultuur af te schaffen, b.v. bij de professionals (zijn docenten dat per definitie?), want de angst om afgerekend te worden, werkt liegen en bedriegen in de hand!
Ik snap wat er staat en ik ben het er ook voor een deel mee eens.
Maar: ik werk al meer dan 25 jr. als docent/coach op het MBO en ik kom het niet tegen!

Om maar even met de laatste catagorie te beginnen: de professional.
Ik moet het nog meemaken dat een docent wordt "afgerekend" op de kwaliteit van zijn functioneren! Sterker nog: de directie weet nauwelijks of en hoe een docent goed functioneert en als ze het al weet, wordt er weggekeken, want wat doe je er aan? In beide gevallen? (Ik heb wel wat tips, maar ik ben dan ook lastig: een beetje de luis in de pels.)
Ik ben streng: stel eisen aan mijn studenten, collega's en niet in de laatste plaats aan mezelf.

Stel ik te hoge eisen?
- aan studenten geef ik duidelijke instructies;
- ik maak uitdagende opdrachten (voor zover roosters, uren, formatie, aanwezigheidsregistratie, geld, medewerking van collega's dat toelaten);
- ik geef ondersteuning waar nodig;
- coach op ondernemend handelen;
- ik maak duidelijke en haalbare afspraken;
- ik kom mijn afspraken met studenten na;
- ik kijk toetsen binnen de daarvoor gestelde termijn na.

Ik stel eisen en als daaraan niet wordt voldaan, heeft dat consequenties!

Er is altijd een 2e kans: immers, je mag fouten maken, steken laten vallen, in gebreke blijven, het vertrouwen schenden of wat dan ook. Je leert.

Maar daarna is het KASSA: afrekenen! Als het mij ligt....

Van collega's verwacht ik het bovenstaande ook, en meer!
Want, naast het werken met studenten heb je nog wel iets meer te doen.
- Ik volg cursussen om mijn professionaliteit als coach/docent op peil te houden;
- ik organiseer en participeer in zinvolle introductie-programma's, excursies en activiteitendagen;
- ik stel bestaande programma's bij en ontwikkel nieuwe programma's.
- ik heb, naast het werken met studenten, nog andere taken en die vervul ik volgens afspraak.
Wordt er ooit iemand op afgerekend wanneer hij/zij dat allemaal niet (goed/binnen de afgesproken termijn) doet?
Och, in het gunstigste geval wordt er eens op gewezen, maar meer? Nog nooit gemerkt....

Ik zie hem niet! De KASSA

Waarvoor is die volgens mij van essentieel belang?

Als studenten niet leren dat ongewenst of inadequaat gedrag consequenties heeft, waarvoor zouden ze het dan anders doen?
Als studenten niet leren dat onvoldoende prestaties consequenties hebben, waarvoor zouden ze zich dan inspannen om meer/beter te presteren?
Hoe wil je ervoor zorgen dat studenten het beste uit zichzelf halen, als ze toch wel overgaan naar een hogere klas, naar een "hoger" niveau, en /of slagen voor hun examen?
Als we een oogje dichtdoen, een puntje bijtellen, aan het einde van het schooljaar of schoolcarriere van een student, liever de student met een diploma naar huis sturen dan het risico lopen op "gedoe": van de student zelf, van papa's, mama's, broers of zussen die we een heel jaar niet konden betrappen op deelname aan een ouderavond of deelname aan een oudergesprek, maar die zich nu "hard" maken voor hun zoon/dochter en daarmee proberen te bewijzen dat ze "achter hun kind staan" en dus - in hun ogen - goed ouderschap bewijzen?

Studenten leren meer van een confronterend kassamoment dan van onbeperkt rondwinkelen: ze zeggen het zelf! (altijd alleen maar achteraf, natuurlijk. Dan weet je pas wat een ervaring bij je aanricht, ook al lijkt die in eerste instantie alleen maar heel pijnlijk.)

Hoe kan het dat we daar aan meedoen?!
Denken we dat een student ermee gebaat is dat ze de indruk krijgen overal mee "weg te komen"? Dat we daar goed aan doen? Dat het in het belang van een student is?
Doen we dat uit angst om ergens op afgerekend te worden?
Ik denk het niet.

Het is veel meer angst om niet aardig gevonden te worden; de angst om streng en niet studentvriendelijk gevonden te worden.
Het is veel meer vanuit de wetenschap dat we zelf de zaakjes niet goed voor elkaar hebben en het dan niet "eerlijk" vinden om studenten af te rekenen;
Het is nog meer in de wetenschap dat teamvaststellingen over wel/niet bevorderen, wel/niet toepassen van spelregels over reparatiemogelijkheden achteraf overruled worden door hogeren in de hierarchie van de school.
Docenten hebben zich laten compromitteren door zelf minder te gaan presteren en hebben zich monddood laten maken door gehoorzaamheid aan een rigide systeem van regelzucht, gebaseerd op wantrouwen.
Docenten zijn gevoelig geworden voor de zweep van beheersing; de karawats van de inspectie; de dreiging dat je school eraan gaat als je niet meedoet; de slagingspercentages (te laag); de uitvalpercentages (te hoog)
Het is veel gemakkelijker om een ander niet af te rekenen dan het wel te doen bij jezelf en bovendien de systematiek ter discussie te stellen.

Dat allemaal lag ten grondslag aan mijn verweer van afgelopen week: in onze teamdoelen staat ineens dat we minder moeten afrekenen? Minder dan wat, dan wie, dan wanneer? En is dit de wens van ons team?
Ik ben er wel even tussenuit geweest dit jaar, maar zoveel kan ik niet gemist hebben!

Ik denk weer aan die studenten die zelf aangeven dat ze meer leren van het weggestuurd worden op een stagebedrijf, dan de twee jaren daaraan voorafgaand op school...
Ik denk aan wat ik 's avonds lees op de filosofiekalender: " Dat wat mij niet dood maakt, maakt me alleen maar sterker"...
Ik denk aan wat ik vorige week las in de Volkskrant. Martin Slagter eindigt zijn artikel Helaas is schaamte voor mbo-opleiding terecht met de volgende oproep:
"Laat het mbo weer hoge vakinhoudelijke eisen en daar vervolgens studenten op afrekenen. Dat zal aanvankelijk pijn doen en tot meer uitvallers leiden, maar op den duur zal het imago van het mbo verbeteren en de beroepskolom in ere worden hersteld".









- Posted using BlogPress from my iPad

Geen opmerkingen:

Een reactie posten